ΜΕΘΑΝΑ

Μέθανα , ένας προορισμός άγνωστος και αδιάφορος στους περισσότερους. Χτισμένα σε χερσόνησο της Πελοποννήσου, είναι από τα παλαιότερα θέρετρα του Σαρωνικού. Από την αρχαιότητα ήταν φημισμένα για τις ιαματικές πηγές, οι οποίες οφείλονται σε ηφαιστειακά φαινόμενα. Το όνομα τους οφείλεται στο μεθάνιο, το οποίο σχετίζεται με τα ιαματικά νερά και την ηφαιστειακή δράση στην περιοχή.

Η χερσόνησος των Μεθάνων βρίσκεται κοντά στην Αργολίδα στο βορειοανατολικό τμήμα της Πελοποννήσου. Η Δημοτική Ενότητα Μεθάνων υπάγεται διοικητικά στο Δήμο Τροιζηνίας-Μεθάνων της Περιφέρειας Αττικής..

Τα Μέθανα δεν φημίζονται τόσο για τις παραλίες τους , που τα χρώματα τους θυμίζουν Σαντορίνη, λόγω της ηφαιστιογενούς προελέυσεως, ωστώσο λόγω του απότομου της ακτογραμμής και της ανύψωσης προσφέρει καταπληκτικές διαδρομές, με απίστευτη θέα προς όλες τις κατευθύνσεις του ορίζοντα , χαρίζοντας ανεπανάληπτες εικόνες του Αργοσαρωνικού κόλπου που φτάνουν άνετα έως τις ακτές της Αττικής. Η ενέργεια που εκπέμπει η χερσόνησος μοναδική και διφορούμενη . Το ηφαίστειο ώς ομφαλιος λώρος της γης , μέσο σύνδεσης με τα έγκατα της, προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα στον επισκέπτη, που σε συνδυασμό με την δύναμη της εικόνας υπόσχονται μία μοναδική περιηγητική εμπειρία !

Γραφικά λιμανάκια , κολπίσκοι και ταβερνάκια βγαλμένα από ελληνικές ταινίες του 1960 . Εάν επιλέξετε ως χρόνο επισκεψης σας το τέλος Σεμπτεμβρίου η ατμοσφαιρα είναι πραγματικά νοσταλγική !

Πάμε να γνωρίσουμε από κοντά αυτή την τόσο κοντινή αλλά και άγνωστη χερσόνησο 

Τα Μέθανα είναι μια χερσόνησος έκτασης περίπου 44 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη βορειοανατολική ακτή της Πελοποννήσου, στις ακτές του Σαρωνικού. Συνδέεται με την υπόλοιπη Πελοπόννησο με ένα στενό ισθμό πλάτους 300 μέτρων

Η χερσόνησος έχει περίπου κυκλικό σχήμα, το όποιο όμως επεκτείνεται προς τα νότια, όπου βρίσκεται ο ασβεστολιθικός λόφος της Παναγίας,αποκτώντας έτσι σχήμα ισοσκελούς τριγώνου. Στα δυτικά βρίσκεται το ακρωτήρι Παναγιά ή Κρασοπαναγιά, στα βορειοανατολικά το ακρωτήριο Άγιος Γεώργιος, στα ανατολικά το ακρωτήρι Καβαλάρης και στα νοτιοδυτικά το ακρωτήριο Πούντα. Η ψηλότερη κορυφή των Μεθάνων είναι η Χελώνα, με ύψος 740 μέτρα και περιβάλλεται από κορυφές αντιστοίχου ύψους (713 μέτρα, 700 μέτρα, 692 μέτρα). Το μεγαλύτερο τμήμα της ακτογραμμής είναι απότομο. 

Ακριβώς λόγω αυτής της τοπογραφίας και με βοηθό το εκτενές δίκτυο ασφαλτοδρόμων , μπορεί κάποιος να διασχίσει την χερσόνησο με πορεία κυκλική, είτε με πορεία διαγώνια , ακολουθώντας δηλαδή , τις ''διχοτόμους των γωνιών της βάσης του ισοσκελούς τριγώνου''. Οι τελευταίες,πορείες που πραγματοποιούνται μέσα από την ενδοχώρα σε φέρνουν σε επαφή με σεληνιακά τοπία και ξεχασμένους στο χρόνο οικισμούς.

Η χερσόνησος είναι γνωστή για τα λουτρά της και το ηφαίστειο στο χωριό Καμένη Χώρα. Υπάρχουν περίπου 30 ηφαιστειακοί δόμοι στη χερσόνησο και ο τελευταίος, στην περιοχή Καμένη Χώρα στο βορειοδυτικό τμήμα της χερσονήσου, δημιουργήθηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. Μαζί με τα ηφαίστεια της Μήλου, της Σαντορίνης και της Νισύρου, τα Μέθανα ανήκουν στο ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου και χαρακτηρίζονται ως ενεργό ηφαίστειο. Η χερσόνησος των Μεθάνων βρίσκεται στο δυτικό άκρο του ηφαιστειακού τόξου αυτού και διαθέτει σημαντικό γεωθερμικό δυναμικό, όχι όμως πλήρως ερευνημένο.

Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στο νότιο Αιγαίο είναι αποτέλεσμα της καταβύθισης της τεκτονικής πλάκας της Αφρικής κάτω από την μικροπλάκα του Αιγαίου 

Η πιο πρόσφατη έκρηξη έλαβε χώρα περί το 240 π.Χ. δημιουργώντας τον δόμο λάβας γνωστό ως Καμένο Βουνό. Την έκρηξη περιέγραψε ο Στράβων, Οβίδιος και ο Παυσανίας και δημιούργησε επίσης ροή λάβας που διείσδυσε 500 μέτρα στη θάλασσα. Ο κώνος της Καμένης έχει ύψος 417 μέτρα.

Η ηφαιστειακή δραστηριότητα  έχει ως αποτέλεσμα σήμερα στα Μέθανα να υπάρχουν γεωθερμικές πηγές σε τρεις περιοχές της χερσονήσου. Η πρώτη, γνωστή ως Λουτρά Μεθάνων, βρίσκεται νότια του οικισμού των Μεθάνων. Εκεί νερό πλούσιο σε υδρόθειο αναβλύζει από ρωγμές στον λευκό ασβεστόλιθο σε μια μικρή λίμνη η οποία επικοινωνεί με τη θάλασσα. Η θερμοκρασία των νερών κυμαίνεται μεταξύ 27,0 και 34,4 °C.

Η δεύτερη πηγή βρίσκεται βόρεια του οικισμού των Μεθάνων, γνωστή ως πηγή του Αγίου Νικολάου. Η πηγή είναι γνωστή ως αλατούχος και παρατηρούνται επίσης φυσαλίδες διοξειδίου του άνθρακα. Η θερμοκρασία των νερών έχει μετρηθεί σε 40 με 42°C . Η τρίτη πηγή βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της χερσονήσου, κοντά στον οικισμό Άγιος Νικόλαος, και είναι γνωστή ως Λουτρά του Παυσανία ή Παλαιά Λουτρά. Ο Παυσανίας αναφέρει ότι εμφανίστηκε μετά την έκρηξη του 240 πΧ . Είναι πιο ψυχρή από τις άλλες, αν και η θερμοκρασία των νερών της πηγής ξεπερνά τους 30°C. Μαζί με το θερμό νερό ανεβαίνουν και φυσαλίδες διοξειδίου του άνθρακα. 

Το 1870 αρχίζει η οργανωμένη αξιοποίηση των θερμών πηγών στους Αγίους Αναργύρους με τη δημιουργία της λουτρόπολης στα Μέθανα. Αρχικά το νερό εισερχόταν σε λάκκους απευθείας από τις πηγές και αργότερα κατασκευάστηκαν 12 μικρές δεξαμενές και δύο μεγαλύτερες. Το 1904 άρχισε η εκμετάλλευση των πηγών στον Άγιο Νικόλαο, με την κατασκευή κτιρίου, το οποίο το 1912 έγινε υδροθεραπευτήριο. Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου τα Μέθανα αναπτύχθηκαν χάρις στην παρουσία των ιαματικών πηγών. Το 1930 το δημόσιο κατασκεύασε υδροθεραπευτήριο με 40 μαρμάρινους λουτήρες το 1936 το ιδιωτικό υδροθεραπευτήριο «Αι Πηγαί» με 22 μαρμάρινους λουτήρες. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο κατασκευάστηκαν ασφαλτοστρωμμένοι δρόμοι και τα Μέθανα συνδέθηκαν ακτοπλοϊκά με τον Πειραιά με αποτέλεσμα την τουριστικά ανάπτυξη της περιοχής. 

Τα παλαιότερα ίχνη κατοίκησης στα Μέθανα χρονολογούνται στη νεολιθική εποχή και βρέθηκαν στη θέση Παλαιόκαστρο, όπου κτίστηκε η ακρόπολη των αρχαίων Μεθάνων. Τρεις οικισμοί της μυκηναϊκής εποχής έχουν εντοπιστεί στη χερσόνησο, στη θέση Παλαιόκαστρο, στη δυτική ακτή, ο οποίος ήταν ο κύριος οικισμός και δύο μικρότεροι οικισμοί στις θέσεις Ογά και Άγιος Γεώργιος στην ανατολική ακτή. Το 1990 ανακαλύφθηκε στο λόφο όπου βρίσκεται ο ναός του Αγίου Κωνσταντίνου, σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου από τον οικισμό των Μεθάνων, μυκηναϊκή εγκατάσταση της υστεροελλαδικής περιόδου. Κατά την αρχαιότητα ο κύριος οικισμός των Μεθάνων παρέμεινε στο Παλαιόκαστρο, και έχουν βρεθεί σε διάφορες θέσεις κατάλοιπα οχυρών των κλασσικών χρόνων. Ο οικισμός των αρχαίων Μεθάνων επεκτάθηκε σε μέγεθος κατά την κλασσική εποχή, και τον 5ο αιώνα επεκτάθηκε στην ακτή μπροστά από την ακρόπολη και δημιουργήθηκε οικισμός στο Βαθύ. Η ακρόπολη των Μεθάνων πιθανόν οχυρώθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. και κατασκευάστηκαν και δύο πύργοι. Στη χερσόνησο βρίσκονταν άλλοι δύο οικισμοί, στη θέση Ογά και στη θέση Μαγούλα. Πιθανόν δημιουργήθηκε και ένας οικισμός στη θέση Λουτρά και στο Νησάκι. Στη θέση Θρονί, στην ενδοχώρα της χερσονήσου έχουν εντοπιστεί οικιστικά κατάλοιπα που δείχνουν πιο εντατική εκμετάλλευση της περιοχής. Οι σχέσεις μεταξύ των οικισμών και αν τα Μέθανα ήταν πόλη-κράτος δεν είναι γνωστές, όμως είναι γνωστό ότι τα Μέθανα έκοψαν νομίσματα με την κεφαλή του Ηφαίστου στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ., υποδεικνύοντας ότι τότε ήταν ανεξάρτητα. Το 425 π.Χ., κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, οι Αθηναίοι κατέλαβαν τη χερσόνησο, έκτισαν τείχος στον ισθμό της χερσονήσου και τη χρησιμοποιήσαν ως βάση για επιδρομές στην Αργολίδα. Τον 3ο αιώνα π.Χ., οι Πτολεμαίοι δημιούργησαν βάση στα Μέθανα. Η βάση βρισκόταν στην ανατολική ακτή, νότια των Λουτρών, στο λιμάνι που σχηματίζει το Νησάκι, όπου έχουν βρεθεί αρχαία τείχη της ελληνιστικής εποχής. Πήρε το όνομα Αρσινόη, προς τιμήν της Αρσινόης Β΄ και επίσης έκοψε δικό της νόμισμα. Εκείνη την περίοδο έλαβε χώρα η έκρηξη στην Καμένη Χώρα που οδήγησε στην ερείμωση αρχικά του οικισμού στη Μαγούλα και έπειτα στην Ογά. 

Κατά τον 14ο αιώνα, περίοδος στην οποία ο πληθυσμός της περιοχής είχε αραιώσει πολύ, εγκαταστάθηκαν στη χερσόνησο των Μεθάνων Αρβανίτες. Στα πιο νέα χρόνια οι περισσότεροι από τους άνδρες ασχολήθηκαν με τη γεωργία (περιβόλια, ελιές, αμπέλια, σπαρτά, κ.α.), άλλοι με τη θάλασσα (ναυτικοι και ψαράδες) και ορισμένοι ρετσινάδες ("χτύπαγαν" τα πεύκα και έβγαζαν ρετσίνι, το οποίο πουλούσαν). Δε λείπανε βέβαια και τα άλλα επαγγέλματα.

Το κάστρο του Φαβιέρου βρίσκεται στο Στενό των Μεθάνων, σε υψόμετρο περίπου 80μ πάνω στο λόφο και το οποίο αποτελεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο. Τα τελευταία μέτρα της διαδρομής προς το κάστρο είναι πεζοπορικά, μέσα από ένα μονοπάτι με σήμανση. Κατά μήκος της διαδρομής συναντά κανείς υπολείμματα οχυρώσεων. Πρόκειται για κάστρο της μεσαιωνικής εποχής με τέσσερις μικρούς πυργίσκους στις άκρες του. Χτίστηκε το 1826, υπό τις διαταγές του Νικόλαου Κάρολου Φαβιέρου, Γάλλου στρατηγού, πάνω στα ερείπια παλαιών οχυρώσεων που είχαν χτίσει οι Αθηναίοι (ο Νικίας) τον 5ο αι.π.Χ, στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Ο στρατηγός Φαβιέρος ήταν αυτός που οργάνωσε και διοίκησε τον πρώτο τακτικό στρατό της Ελλάδας, στον οποίο αποδίδεται και το όνομα του οικισμού της Τακτικούπολης. 

• Τον αρχαίο λιμένα των Μεθάνων.
• Στα ερείπια οχύρωσης, στο Θρονί, πίσω από τη Βρομολίμνη, κλασικής ή ελληνιστικής περιόδου.
• Στον αρχαίο πέτρινο θρόνο που βρίσκεται στο Θρονί.
• Στο κατάφυτο νησάκι των Αγίων Αναργύρων, δίπλα στο λιμάνι και στη μαρίνα.
• Τον κρατήρα του ηφαιστείου, που βρίσκεται κοντά στο παραδοσιακό χωριό Καμένη Χώρα (4,5 χλμ. Β από το Βαθύ). Η ανάβαση στον ηφαιστειακό κρατήρα (με περίμετρο 150 μ. και βάθος 60 μ.), ανάμεσα σε κατάμαυρα ηφαιστειακά λιθάρια, πεύκα και πουρνάρια, αποτελεί μοναδική εμπειρία.

Στα Μέθανα μπορείτε να πάτε με πλοίο από τον Πειραιά είτε οδικώς μέσω της Εθνικής Οδού Αθηνών – Κορίνθου και της Επιδαύρου.

 Τα Μέθανα συνδέονται με το λιμάνι του Πειραιά και το δρομολόγιο διαρκεί 2 ώρες.

Από Αθήνα μέσω Ολυμπίας Οδ προς Μέθανα,η διαδρομή είναι 4 ώρες.Από Θεσ/νίκη μέσω ΠΑΘΕ(Αθήνα-Θεσ/νίκη) συνεχίστε στην Ολυμπία Οδ.συνεχίζετε στην ΕΟ Ισθμού-Αρχαίας-Επιδαύρου προς Μέθανα η διαδρομή διαρκεί 2,5 ώρες.